GEORGE SIMMEL

Maşite YEŞİLAY

Andcenter Editör 19 Mart 2020

0 417 2 dakika okuma süresi

George Simmel 1858’de Berlin’de varlıklı bir Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen
Alman bir sosyolog, kadrosuz bir akademisyendir. Babası erken yaşta ölmüştür. Bakıcısı
Katolik olduğu için Katolik olarak büyümüştür. Üniversitede felsefe ve tarih eğitimi almıştır.
Ayrıca 1881 yılında “Kant’ın “Fiziksel Monodolojisine Göre Gerçeğin Doğası” adlı tezi ile de
doktorasını tamamlamıştır. Alman sosyolojisinin de kurucularındandır. Simmel’in kadrosuz
bir akademisyen olduğunu söylemiştik. Simmel bir kasabada profesör olarak kadroya giriyor
(1914) ancak bu onun hayatinin son yıllarına tekabül ediyor. Onun kadrolu olmasını sağlayan
ise fikirleridir. “Sosyoloji” adlı eserinin yayımlanması ile sosyal psikolojinin kurucularından
biri sayılmıştır. Simmel 1918 yılında Stresburg’da hayatını kaybetmiştir.
Georg Simmel mikro-sosyoloji alanında “alış-veriş teorisi”, “sembolik etkileşim” ve “küçük
grup araştırmaları” nın geliştirilmesinde oynadığı önemli rolün etkisiyle tanınmaktadır.
Simmel’in çalışmalarındaki amacı etkileşim kalıpları ve formları ile toplumu incelemektir.
Simmel içerik bakımından toplumsal olayların ekonomi, din, hukuk, tarih gibi alanlarının bu
alanları kapsayan çeşitli bilimler tarafından incelendiğini, sosyolojinin konusunun ise
toplumsallaşma/sosyalleşme biçimleri veya insan ilişkileri alanı olduğunu ileri sürmüştür.
Böylelikle Simmel konu itibariyle sosyolojiyi diğer sosyal bilimlerden ayırmış ve bu sosyal
biçimlerin sosyolojiye has bir inceleme alanı olduğunu ileri sürmüştür. Bu görüşten hareketle
tasarladığı sosyoloji “Formel Sosyoloji” adını almıştır.
Sayıltıları:
1. Organik yaklaşımın reddi (Toplumun bir organizma olarak ele alınması),
2. Toplumun, etkileşim ile birbirine bağlı bireyler olarak düşünülmesi,
3. Bireylerin sayısının toplumdaki (bireyler arası) etkileşim biçimlerini belirlemesi,
4. Birey ve toplum arasındaki ilişkinin diyalektik olarak düşünülmesidir.
Metodolojisi:
1. Formel sosyoloji içinde sınırlı ve sürekli etkileşimi incelemek.
2. Soyutlama, analitik, tarihsel, karşılaştırmalı yaklaşımların kullanımı.
3. Sosyal tipler üzerinde inceleme.
Tipolojisi: Sosyal grupların tiplerinin oluşturulmasıdır bunu şema ile şöyle gösterebiliriz:
– Monad (birli) grup, dyadic (ikili) grup, triadic (üçlü) grup, küçük grup, büyük
Grup
– Tek kişi, iki kişi, üç kişi, dört kişi, beş ya da daha çok kişi.
– Tam özgürlük, bağlılık, otorite yapısı, adetlerin gelişmesi, fazla kişi.
– Birlik ve sentez, daha resmi birliktelikler.
– Bireyselliğin ve kanunların azalması ve gelişmesi.

Simmel’in çalışmaları “toplumsal yapı” kavramını sosyoloji literatürüne kazandırmıştır.
Simmel toplumu “gerçek ve maddi bir bütünlük” olarak değil “bir şey yada bir organizma”
gibi değerlendirmiştir. Etkileşim seti olarak görmüştür de diyebiliriz. Yani Simmel’e göre
toplum, birbirleriyle sürekli etkileşimde bulunan bireyler arasındaki karmaşık ilişkilerden
oluşmaktadır. Simmel toplum kavramının gerçekte asla var olmadığını, gerçek ve var olanın
iki birey arasındaki etkileşim olduğunu ileri sürer. Yani toplumsal (daha doğrusu etkileşimsel) ilişkileri sosyal uzak dediği bir alanın içinde tanımlar ve etkileşim formlarının bu uzam içinde
incelenebileceğini ileri sürer .

Başlıca Eserleri:

– Über sociale Differenzierung, Leipzig: Duncker & Humblot, 1890 [Toplumsal
Farklılaşma Üzerine] – Einleitung in die Moralwissenschaft, 2 vols, Berlin: Hertz, 1892-3 [Etik
Bilimine Giriş] – Die Probleme der Geschichtphilosophie, Leipzig: Duncker & Humblot, 1892,
2nd edn 1905 [Tarih Felsefesinin Problemleri] – Philosophie der Geldes, Leipzig: Duncker & Humblot, 1900, 2nd edn 1907
[Paranın Felsefesi] – The Metropolis and Mental Life’, 1903
– Kant, Leipzig: Duncker & Humblot, 1904, 6th edn 1924
– Kant und Goethe, Berlin: Marquardt, 1906
– Die Religion, Frankfurt am Main: Rütten & Loening, 1906, 2nd edn 1912
– Schopenhauer und Nietzsche, Leipzig: Duncker & Humblot, 1907
– Soziologie, Leipzig: Duncker & Humblot, 1908 [Sociology: Investigations on
the Forms of Sociation] – Hauptprobleme der Philosophie, Leipzig: Göschen, 1910
– Philosophische Kultur, Leipzig: Kröner, 1911, 2nd edn 1919
– Goethe, Leipzig: Klinkhardt, 1913
– Grundfragen der Soziologie, Berlin: Göschen, 1917 [Fundamental Questions
of Sociology] – Rembrandt, Leipzig: Wolff, 1917
– Lebensanschauung, München: Duncker & Humblot, 1918
– Zur Philosophie der Kunst, Potsdam: Kiepenheur, 1922
– Fragmente und Aufsäze aus dem Nachlass, ed G Kantorowicz, München: Drei
Masken Verlag, 1923
– Brücke und Tür, ed M Landmann & M Susman, Stuttgart: Koehler, 1957