Din Eğitimi PolitikalarıFatih ŞahanGenelYazarlar

Almanya’da Mahkeme İslam Din Dersine Dair Kararını Verdi

Almanya’da Mahkeme Kuzey Ren Vestfalya Eyaletinde İslam Din Dersine Dair Kararını Verdi
Münster Eyalet Yüksek Mahkemesi Avrupa Milli Görüş Teşkilatlarının da içinde bulunduğu Çatı Kuruluşu İslamrat (Almanya İslam Konseyi) ve ZMD (Almanya Müslümanlar Merkezi Konseyi)’nin 1998 de Kuzey Ren Wesfalya eyaletine karşı dini cemaat olarak kendi İslam Din derslerini eyalet okullarında vermek için yapmış olduğu dini cemaat başvurusunu reddetti.
Bir önceki merci olan Düsseldorf İdare mahkemesi 2001 yılında Eyalete karşı yapılan davayı reddetmişti. Temyiz merci olarak Federal İdare mahkemesi 2015’te Münster Eyalet Yüksek Mahkemesine geri göndermişti.
Mahkeme kararına göre ZMD (Almanya Müslümanlar Merkezi Konseyi) ve Islamrat für die Bundesrepublik Deutschland (Federal Almanya İslam Konseyi) Anayasal anlamda birer dini cemaat değildir. Kuzey Ren Wesfalya Eyaletine karşı resmi okullarda genel olarak İslam Din Dersi verme hakkı yoktur.
Birçok farklı kademede organize olmuş dini bir cemaatin parçası olarak çatı kuruluşların sınıflandırılmasına dair kriterleri 2005 yılında Federal idare mahkemesi belirlemişti. Buna göre: Dini Cemaatler uygun otorite olarak ve dini kimlik inşa eden görevlere dair nitelikler ile donatılmış olması gerekiyor. Aynı zamanda çatı kuruluşunun uhdesinde barındırdığını söylediği dini otorite bütün bir dini cemaatte, yukarıdan aşağıya Cami teşkilatlarına kadar reel bir gerçekliğe sahip olması gerekiyor. Hakimler heyeti davacı İslam teşkilatlarının bu şartlara haiz olmadığına hükmetti.
2012 yılından bugüne Kuzey Ren Vesfalya eyaletinde İslam Din Dersi daha önceden olduğu gibi Beirat (Danışma Kurulu) modeline göre devam ettirilecek.
Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde 2012 yılından bugüne İslam Teşkilatlarının temsilcilerinin de olduğu 8 kişilik bir danışma kurulunun Kiliseler gibi Eyalet Eğitim Bakanlığına karşı İslam Din Dersi ile ilgili konularda danışmanlık yapmaktadır.
Almanya’da Okullarda Din Dersi
Ana kriter «Müslüman bir Dini Cemaatin Bulunması. Din Dersi Müfredatının Olması (Lehrplan). “Dini Cemaatin” bulunması ve bu cemaatin din dersi konusundaki ilkelerini tanımlaması ve bu ilkeleri resmi makamların karşısında temsil edecek organları ya da kişileri bildirmesidir. Anayasanın 7. maddesi 3. fıkrası 2. bendinin öngördüğü devlet ve cemaat iş birliğinin oluşturulabilmesi için, cemaat topluluğunun temsili konusunda açık kuralların bulunması gerekmektedir. Yetkili makamlar, karşısındaki kurum ve şahısların, cemaat adına bağlayıcı ve üçüncü şahıslar karşısında geçerli gerekli uygulamaları belirleme yetkisine ne derecede sahip olduğunu, ancak bu kurallar sayesinde tespit edebilir.
Almanya’da Din dersi, mezhepsiz okullar dışındaki kamu okullarında olağan derslerdendir. Din dersi, devletin denetim hakkına zarar vermeyecek şekilde, dinsel toplulukların temel ilkeleriyle uygunluk içinde verilir. Hiçbir öğretmen, iradesine aykırı olarak din dersi vermeye zorlanamaz.
Din dersi hem devleti hem de dini cemaati ilgilendiren bir konu olduğundan, formel kriterlerin yanında tabii ki içerikle ilgili şartları da beraberinde getirmektedir. Eğitim sisteminin tümünün denetimi devlet sorumluluğunda olduğundan, din derslerinin gözetimi de devlet tarafından yapılmaktadır. Ancak din dersleri, dini cemaatin ilkeleriyle uyumlu olarak verilmelidir. Bu kapsamda ders içeriği dini cemaat tarafından tayin edilir.
Din dersi ve din dersinin içeriğinin şekillendirilmesi için başvuru işlemlerinde dini cemaatlerin tanınmasıyla ilgili konular, eyaletlerin yetki alanındadır, (Bildung ist in Deutschland Ländersache) bu nedenle sonuçların şimdi eyaletler tarafından hayata geçirilmesi gerekiyor.
Yapılan tespitlere göre yalnızca Almanya’da ilkokul çağında yaklaşık 700 000 (yediyüz bin) Müslüman çocuk bulunmaktadır. Son yıllarda sığınmacı olarak gelen Müslümanlar da bu sayıya dahil edildiğinde sayının daha da fazla artacaktır.
1984 senesinde tüm eyaletlerin Kültür Bakanlıklarının kararlaştırdıkları bir anlaşma ile okullarda İslâm Din Dersi okutulması meselesi konuşulmaya başlanmıştır.
11 Eylül 2001 Eyaletlerde İslam Din Dersinin daha yaygın bir hale gelmesine ve Eyalet Hükümetlerinin bu alanda daha çabuk hareket etmesine neden olmuştur. Kasım 2001 yılında 16 Eyalet Hükümeti Bakanlarının ortak açıklaması Müslüman öğrencilerin tıpkı akranları Hristiyan öğrenciler gibi din dersi almaları ve İslam Din Dersinin okullarda verilmesi gerektiği yönünde idi. 2001 yılı öncesi Eğitim ve kültür bakanları İslam Din Dersine şüphe ile bakarken 2001 yılından sonra bu durum değişti.
Türkiye’de yaygın bir kanaat olarak Almanya’da İslam Resmi Din olarak tanınmıyor ifadesi seküler bir devlet yapısına sahip Almanya gerçeklerine uymamaktadır. Zira Alman devleti seküler karakterinin gereği herhangi bir dini resmi olarak tanıyamaz. Herhangi bir dinden ziyade o dinin müntesipleri tarafından oluşturulan dini cemaatler eyaletlerde dini cemaat olarak tanınmaktadır. Dini Cemaat olarak tanınmanın herhangi belirlenmiş bir kriteri yoksa da Almanya’daki İslam Dini Cemaatleri eyaletlerde pilot proje olarak uygulamaya konmuş olan İslam Din Dersine muhatap olmak için başvuru yapmışlardır.
Burada Dini Cemaatlerin, bu özelliği ile addedilmeleri için herhangi bir resmi tescile ihtiyaçları yoktur. Burada dini cemaatin kendisini tanımlaması önemlidir. Alman devletinin seküler karakteri dini cemaatler ile olumlu anlamda iş birliğini ön görmektedir. Alman Kilise Hukuku (Kirchenrecht-Din Hukuku) Dini Cemaatlere kamusal alanda faaliyet gösterme,bu alanlarda kurumsallaşma ve vergi toplama yetkisi vermektedir. En önemlisi de Alman okullarında dini cemaatler kendi dinlerinin dersinin içeriğini belirleme ve din dersi öğretmenlerinin bu dersi verebilmesi için dini cemaatin onayına tabi olması hakkının tanınmış olmasıdır.
Müslüman temsilciler Alman toplumunun şu anki gerçekliğine uygun olarak Alman Kilise Hukukunun’nun yeniden düzenlenmesini talep etmektedirler. Müslüman Teşkilatların mevcut Kilise Hukukuna uymalarından ziyade, Kilise Hukukunun Alman toplumunun dini ve çoğulculuğunu göz önünde bulundurarak İslam ve Müslümanlar yönünde esnetilmesi yönünde çağrıda bulunmaktadırlar. Diğer taraftan Eyaletlerdeki Yahudi dini cemaatlerinin yapısı Kilise Hukuku çerçevesinde örgütlenmeleri, bu konudaki esnekliği göstermektedir.
Mahkemenin karası sonra Almanya İslam Konseyi Başkanı Burhan Kesici, mahkemenin vermiş olduğu bu kararla İslam Din Dersinin hukuki bir zemine oturtulması ve İslam Dini Cemaatlerinin kurumsallaşmasının hızlandırılması yönündeki şansı kaçırdığını belirtti. Kesici NRW’deki İslam Din Derslerinin mevcut haliyle anayasaya uygun ve sürekliliğinin sağlanmadığı siyasi bir yapı olduğunu iddia etti.
Kesici ayrıca hakimlerin NRW Eyalet Hükümetinin NRW İslam Dini Cemaati Teşkilatına dair hazırlamış olduğu bilirkişi raporunu ve son yıllardaki gelişmelere yeteri kadar değer vermediği yönünde eleştiri getirdi.
Mahkemenin resmî Açıklaması için:
http://www.ovg.nrw.de/behoerde/presse/pressemitteilungen/50_171109/index.php

Kaynak
http://www.ovg.nrw.de/behoerde/presse/pressemitteilungen/50_171109/index.php
Etiketler
Daha Fazla Göster

Fatih Şahan

1976 yılında Kayseri/Develi/Çaylıca’da doğan Şahan Aygözme Kur’an Kursunda Hafızlık yaptıktan sonra orta ve lise tahsilini Develi İmam Hatip Lisesinde tamamladı. 2001 yılında Ankara İlahiyat Fakültesinden mezun olan Şahan 2002 yılında Almanya’da eğitimine devam etti. 2008 yılında Freiburg Albert Ludwigs Üniversitesinde İslami Bilimler ve Katolik İlahiyatından mezun oldu. 2008 yılında Diyanet İşler Türk-İslam Birliğinde Bölge Koordinatörü olarak göreve başladı. 2015 yılında Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının desteğiyle Yıldırım Beyazıt Üniversitesinin Almanya’da Karma Evlilikler adlı Projenin Almanya Koordinatörlüğünü yaptı. 2016 yılında Türkiye Diyanet Vakfı Uluslararası Öğrenciler Sempozyumunda Almanya’da Selefilik ve Neo-Selefilik adlı makalesi ile sunum yaptı. Tübingen Üniversitesi İslam İlahiyat Merkezinde Doktorasını yapmaktadır.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
Kapalı