Din Sosyolojisi ve Din Psikolojisi
Beyza OĞUZ (USLU)
Din Sosyolojisi ve Din Psikolojisi dinin toplumlara ve bireylere olan etkilerini objektif olarak inceleyen ve çözümlemeye çalışan bilim dallarıdır. Bu bilim dallarının konusu din değildir; dinin topluma ve insana olan etkileridir. Daha açıklayıcı olması için örnek verecek olursak; dinin etkisiyle oluşan gruplar, dinin toplumdaki birleştirici veya ayrıştırıcı fonksiyonları, insanların yaşadıkları olumsuzluklarla (savaş, salgın, ölüm, duygusal boşluk vs.) mücadelelerinde dinin etkisi, insanların kimliklerini oluşturmalarında dinin etkisi, savaşlarda dinin etkisi, dinin meşrulaştırılma aracı olarak kullanılması gibi konular verilebilir.
Din Sosyolojisi ve Din Psikolojisi bugün çıkmış bilim alanları değildirler. Bir disiplin olarak 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Yaşanan ekonomik ve sosyal çalkantılara çözüm üretmek isteyen; Karl Marx, Max Weber, Emile Durkheim literatürde din sosyolojisinin kurucuları kabul edilirler. William James de din psikolisinin kurucusudur; ayrıca, Kenneth Pargament, James Fowler, Viktor Frankl,Erich Fromm, Erik Erikson, Gordon Allport, Carl Gustav Jung, Alfred Adler,Sigmund Freud din psikolojisi alanında literatüre katkı sağlamış önemli düşünürlerdir.
Görüldüğü üzere farklı dinlere inanan veya dini inanışı olmayan, Dünyanın farklı coğrafyalarından bir çok düşünür bu alanlarla ilgilenmişlerdir.
Bu konuda açıklanması gereken bir husus da; Din Sosyologları ve Din Psikologlarının kim oldukları ve eğitimleri meselesidir. Din Sosyoloğu ve Din Psikoloğu olmak için öncelikle İlahiyat, Sosyoloji, Psikoloji Fakültelerinin birinde Üniversite okumalı daha sonra da Din Sosyoloisi ve Din Psikolojisi alanlarında lisans üstü (Yüksek lisans, doktora) eğitim alınmalıdır. Din Sosyologları ve Din Psikologları Üniversitelerde akademisyen olarak ve ilgili kurumlarda alan içinde çalışmaktadırlar.