24 Şubat 1956 yılında ABD’nin Ohio eyaletinin Cleveland şehrinde dünyaya gelen[1] ve karmaşık bir aileye sahip olan Butler’in çocukluğunun öne çıkan yanı dini öğretiler olmuştur. Ortadoks, muhafazakar ve reformcu sinagogların içine yetişen Judith Butler[2], felsefeye girişinin ilk temellerini bu yıllarda Spinoza ve Martin Buber okuyan bir hahama dayandırır. Öyle ki bu Hahamın müthiş bir din adamı ve öğretmen olduğunu vurgular.[3] 14 yaşında başlayan felsefe serüveni üniversite de seçeceği alanı belirlemiştir.
Yale Üniversitesi’nin Felsefe bölümüne giriş yapan Butler, seküler bir eğitim ile üniversite yıllarında tanışmıştır.[4] 1984 yılında Yale üniversitesinden aldığı felsefe doktorası ve akabinde yayımladığı Arzu Özneleri: Yirminci Yüzyıl Fransa’sında Hegelci Yansımalar adlı tezi ile akademi dünyasına giriş yapmıştır. [5] Post-yapısalcı yaklaşıma sahip olan Butler’ın öne çıkan çalışmaları “Cinsiyet Sorunu; Feminizm ve Kimlik bozulması” olmuştur.[6]
Simone de Beauvoir ve Monique Wittig’in üzerine yaptığı çalışmalar, Feminizmin kadın öğretisi ve heteroseksüel bir anlayışın ürünü olmasına tepkisel “Cinsiyet Belası” adlı kitabını yayımladı.[7] “Gender”, “Sex” ve “Performans, Performativite” gibi tanımlar üzerinden cins, cinsiyet ve cinselliğin kategorilerinin cinsiyeti performansa bağlı olarak kurumsallaştırdığını anlattığı kitabı farklı dillerde 100.000 den fazla sattı.[8]
Politik alanda ve entelektüel camiada ötekiyi ve dışlananı ifade eden “Queer” kavramını sorgulanan, tartışılan ve sabitlenemeyen bir “çarpışma alanı” olarak kalması gerektiğini savunan Butler, cinsel kimliği olan herkesi bu alanın şemsiyesi altına sokmuştur.[9]
Aynı zamanda kendisini bir aktivist olarak tanımlayan Butler, postmodern feminizmin izlerini taşır. Bu anlamda kullandığı ve açıkladığı tüm kavramlarda esas aldığı nokta yasaların veya iktidarın yaptırımıyla bu kavramlar üzerindeki değişimdir. Ona göre, beden toplumsal cinsiyetin, ırkın, sınıfın işaretlerini performatif bir biçimde kazanarak beden olur.[10]
Siyaset Felsefesi üzerine de çalışan düşünür, hegomanya kuramı ve radikal demokrasi savucusudur. Hegomanya kuramını performatiflik ile benzeştirerek “değişebilen ve dinamik iktidar” algısıyla özdeşleştirir.[11]
Feminist felsefe, queer kuramı, siyaset felsefesi ve etik dallarına katkı sağlamış Amerikalı postyapısalcı filozof, post yapısalcı düşünce ve analiz, psikanalitik teori, feminist teori ve Marksist teorinin etkisinde kalmıştır.[12]
Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’de Retorik ve Karşılaştırmalı Edebiyat bölümlerinde profesör olmanın yanı sıra European Graduate School’da Hannah Arendt Felsefe Profesörü olarak akademik hayatına devam etmektedir.[13]
Etkilendiği Kişiler: Michel Foucault, Simone de Beauvoir, Sigmund Freud, Jacques Derrida, Jacques Lacan, Luce Irigaray, Georg Wilhelm Friedrich Hegel…
Eserleri;
Cinsiyet Belası – Judith Butler
Biziz, Halk! – Judith Butler
Bela Bedenler – Judith Butler
Çatışan Feminizmler – Drucilla Cornell
Mülksüzleşme – Athena Athanasiou
İktidarın Psişik Yaşamı – Tabiyet Üzerine Teoriler – Judith Butler
Olumsallık, Hegomanya, Evrensellik – Ernesto Laclau
Kırılgan Hayat – Judith Butler
Savaş Tertipleri – Judith Butler
Taklit ve Toplumsal Cinsiyete Karşı Durma – Judith Butler
Antigone’nin İddiası – Judith Butler
Eleştiri Seküler midir? – Judith Butler
Ulus-Devlet Marşını Kim(ler) Söyler? – Judith Butler [14]
[1] https://kidega.com/yazar/judith-butler-131821 (ET:21.03.2020)
[2] http://www.agos.com.tr/tr/yazi/2845/bir-acayip-judith-butler (ET:21.03.2020)
[3] https://www.youtube.com/watch?v=IvvA5uVRjWM (ET:21.03.2020)
[4] http://www.agos.com.tr/tr/yazi/2845/bir-acayip-judith-butler (ET:21.03.2020)
[5] https://www.idefix.com/Yazar/judith-butler/s=260257 (ET:21.03.2020)
[6] https://kidega.com/yazar/judith-butler-131821 (ET:21.03.2020)
[7] https://www.youtube.com/watch?v=IvvA5uVRjWM (ET:21.03.2020)
[8] https://kidega.com/yazar/judith-butler-131821 (ET:21.03.2020)
[9] http://www.agos.com.tr/tr/yazi/2845/bir-acayip-judith-butler (ET:21.03.2020)
[10] Zeynep Direk, Cinsiyetli Olmak, “Judith Butler: Toplumsal Cinsiyet Ve Bedenin Maddeleşmesi”, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2015, ss.81-84
[11] Alev Özkazanç “Butler’ın Feminizmi:Siyasi Okuma İçin Bir Kılavuz”, Mülkiye Degisi, 37(4), Ss.121-122
[12] Derya Aybakan Saliya, Judith Butler ve Post-Modern Feminizm, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2013, s.47
[13] https://g.co/kgs/LXz1Kr (ET:21.03.2020)
[14] https://kidega.com/yazar/judith-butler-131821 (ET:21.03.2020)
