“İnsanlar yaşadıkları gibi düşünürler” Friedrich Engels
(28 Kasım 1820, Barmen (şimdiki Wuppertal) – 5 Ağustos 1895, Londra), 19. yüzyıl Alman politik filozof Engels, şimdiki Wuppertal’da doğdu. Babası fabrikatör Friedrich Engels, annesi Elisabeth Franciska Maurita idi.1837’de babasının zorlamasıyla okuldan alınarak Barmen’deki aile şirketinde muhasebeci olarak çalışmaya başladı. 1838 yılında Bremen’e giderek burada ünlü sanayici Heinrich Leopold’un yanında çalıştı.Bremen’in kozmopolit ortamında yeni düşüncelerle karşılaşan ve bu düşüncelerden etkilenen Engels hem mesleğinde başarılı birisi oldu hem de edebiyat ve sanatçı çevrelerine girmeye başladı. Bu dönemde çeşitli gazetelerde güncel meselelere dair yazıları yazdı ve makale, şiir, drama gibi alanlarda başarılı eserler verdi. 1841 yılında bir yıllık gönüllü askeri görevini yapmak için Berlin’e gittiğinde burada Berlin Üniversitesindeki felsefe derslerini takip etti. 1842 yılında babası tarafından İngiltere Manchester’a gönderildi. Yolculuğu sırasında ünlü filozof Karl Marx ile tanıştı.
Marx, Engels’e ve fikirlerine büyük hayranlık duyarak kendisiyle çalışmaya karar verdi. Daha sonra 1846 yılında fikirlerin daha özgürce ifade edildiği Brüksel’e birlikte gittiler. Burada Komünist Yazışma Komitesi’ni kurdular. Öte yandan İngiltere’de bulunan sosyalist kişiler Friedrich Engels’in fikirlerinden etkilenerek Londra’da bir toplantı düzenlediler. Burada Komünist Birlik adı verilen yeni bir grup kurdular.
Engels, 1848 devriminin önderiydi. Ve bu ayaklanma ilk ciddi Sosyalist ayaklanma olarak tarihe geçti.Bu ayaklanma sonraki komünist ayaklanmaların önünü açarak en büyük ilham kaynağı oldu.
Engels,tek eşli evliliğin erkeklerin kadınlar üzerinde baskı kurmak için ortaya attığı tek taraflı bir yalan olduğunu söyleyerek Feminist kuramın kurucularından sayılmaktadır.O komünist kuramı aile yapısıyla ilişkilendirip,erkeklerin kadınlara karşı hakimiyetini;burjuvazinin işçi sınıfı üzerindeki hakimiyetine benzediğini söylemiştir.
Engels, 1895 yılında Londra’da bir otel odasında çalışma masasında makalesini yarım bırakmış bir halde ölü bulundu. Ölüm sebebi boğaz kanseridir.
Engels paranın olmadığı bir dünya istiyordu ve komünizmi yaymak hedefindeydi.
Engels bu fikrini ölmeden birkaç saat önce yaşadığı olayı yine ölmeden önce yazdığı son makalesinde şöyle bir örnekle açıklamıştır:
“Kaldığım otelin resepsiyonunda bir kadın ve yanında da kısa-şişman bir adam gördüm.Uzaktan izlemeye başladım. Adam kadını bir köşeye çekti ve yüzüne iki yumruk attı. Ve yüksek sesle bağırdı: “Bana bak lanet fahişe! Şimdi odaya çık ve o adamı memnun et.” Ben bunu duyunca kadının odaya çıkmasını engelledim. Polis çağırarak adamı tutuklattım. Kadına bir bilet parası verdim. Ona Manchester’daki fabrikama gidip çalışmasını ve fabrikaya gittiğinde benim adımı vermesini söyledim, bir de kartımı verdim. İnanmadıkları takdirde kartımı göstermesini ve kendisini işe mutlaka alacaklarını söyledim. Ama kadın hızlı adımlarla odaya çıktı. Ben biraz bekledim. Kadın odadan inince ona şunları söyledim: Para her kapıyı açar ama kilitleyemez.”
Karl Marx’la beraber, Komünist Manifesto’yu yazarak komünist kuramın geliştirilmesinde önemli bir rol aldı. Karl Marx hayatını kaybettikten sonra onun en önemli eseri Das Kapital’in son iki cildini tamamladı.
ESERLERİ
*Komünizmin İlkeleri *Hakiki Sosyalistler
*Doğanın Diyalektiği *Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni
*Otorite Üzerine Antidühring *Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm
*Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu *Tarihte Zorun Rolü
*Köylüler Savaşı *Almanya’da Devrim ve Karşıdevrim
*İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu *Konut Sorunu *Büro ile Barikat Arasında
KAYNAKLAR
Niyazi Akyüz-İhsan Çapçıoğlu, Din sosyolojisi El kitabı, 2013, Ankara
Karl Marx, Das Kapital, Çev.:Fulya Saatçıoğlu,Murat Ukray/Haz.:Yason Yayınları, 2016, Ankara
https://tr.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Engels
